Ethische communicatie


Hoe kun je beter opkomen voor je ethische standpunten?

Ethiek staat constant in de schijnwerpers. Niet zo vreemd, want ethiek leidt tot vertrouwen. Als we erop kunnen vertrouwen dat anderen ethisch zullen handelen, komen we in een positieve spiraal. Of dat nu gaat om de economie of andere aspecten van de samenleving.

Doping

Meestal weten mensen wel wat het goede is om te doen en doen ze dat ook. Soms worden ze ervan weerhouden door allerlei omstandigheden, zoals groepsdruk of verwachtingen van anderen. Denk maar aan Lance Armstrong en in Nederland Michael Boogerd in de dopingaffaire.

Giving Voice to Values

Hoe zou je nu als individu beter op kunnen komen voor je ethische standpunt? Mary C. Gentile, onderzoeker aan Harvard Business School ontwikkelde hier een methode voor: om in het werk beter op te kunnen komen voor je eigen ethische waarden: Giving Voice to Values.

Storytelling

Heel in het kort komt de methode hierop neer. Je vormt een werkgroep. Elk lid van de groep vertelt twee persoonlijke verhalen (er wordt dan gebruik gemaakt van storytelling): één ervaring met een situatie waarin je opkwam voor je eigen ethische waarden, en één ervaring met een situatie waarin je het erbij liet zitten.

Checklist

Dan gaat die persoon na waarom het de ene keer zus liep en de andere keer zo. Wat waren de verschillen? Wat motiveerde je om die ene keer wel iets aan de situatie te doen? Voelde je je sterker in je schoenen staan? Had het idee dat je medestanders had? Door de verschillen met behulp van een checklist te analyseren en te benoemen, word je je bewust van de factoren die jou sterken (empowerment). Een volgende keer kun je die factoren actief oproepen.

Het werkt!

De methode klonk me bij doorlezing van het boekje dat Gentile erover schreef meteen al heel plausibel in de oren. Het staat vol met voorbeelden van hoe het goed het werkt in de praktijk.

Vooraf: ethisch standpunt bepalen

Het systeem is overigens wel bedoeld voor als je standpunt over een ethisch vraagstuk voor jezelf duidelijk is. Het is dus geen methode voor het oplossen van ethische dilemma’s. Vaak weet je intuïtief al wat te doen, maar bij meer complexe ethische dilemma’s is er dus eerst een model nodig dat je helpt de meest ethische keuze te maken.

Training

Ik ben enthousiast en heb de methode meteen opgenomen in mijn nieuwe training ‘Ethiek op de werkvloer’: ’s morgens leer je methoden om ethische vraagstukken te herkennen en op te lossen. ’s Middags gaan we in op bovenstaande methode: je ethisch uiten ten opzichte van je baas, je klanten en/of je collega’s.

Reacties zijn welkom! Voor meer informatie, deelname trainingen of contact: JTenP.nl.

Monique Janssens